چند خیابان بالاتر از زیبایی‌های مسحور‌کننده پارک ساعی در خیابان ولی‌عصر (عج)، در تقاطع خیابان سی و دوم، زیرزمینی است که در آن برکت سفره پخته می‌شود. نانوایی «آقا مهدی» که مشتریانی از شمیران تا شهرک غرب دارد، نزدیک به نیم قرن خانه امید نیازمندان بوده و عطر مرام نانوای منصف محله را پر کرده است. «مهدی آرامون بجستانی» صاحب نانوایی قدیمی ساعی است که 46 سال پیش از بجستان در استان خراسان رضوی به تهران مهاجرت کرد و در پیشه نانوایی حبیب خدا شد. او که مدتی قبل از سوی اهالی به‌عنوان کاسب نمونه معرفی شد به کارتن‌خواب‌ها و نیازمندان نان رایگان می‌دهد و انصاف را شرط اول کسب و کارش می‌داند.


نانوایی تمیز و کاملاً بهداشتی

به نانوایی آقا مهدی که می‌روید قبل از هر چیز در پاگرد با میزی سیمی برای بسته‌بندی و خرد کردن نان مواجه می‌شوید. چند پله پایین‌تر فضای داخلی نانوایی است؛ جایی که شاطر و نان درآر و خمیر‌گیر مشغول کار هستند. کلاه، شلوار و پیراهن و پیش‌بند همه آنها تمیز و پاکیزه است. همه با لبخند و روی‌گشاده از مشتریان استقبال می‌کنند و چه چیزی برای یک مشتری دلچسب‌تر از لبخند کاسب و انصافش است؟
همه چیز اینجا با پارچه سفید پوشانده شده است؛ ظروف، وسیله‌های نانوایی و این دقت در رعایت بهداشت مشتری را خوشحال می‌کند. اتاق دیگر در انتهای نانوایی و محل استراحت کارگران است، به آنجا می‌روم و با مهدی آرامون بجستانی گفت‌وگو می‌کنم. حاج مهدی در همه این سال‌ ها به سبک نانوایان تهران قدیم با وضو پای تنور ایستاده و می‌گوید برکت آرد و نان قداست دارد.



انصاف، شرط اول کاسبی

نانوای خوشنام محله ساعی معتقد است کاسبی موفق است که منصف باشد. آقا مهدی می‌گوید: «هر روز خودم را جای مشتری می‌گذارم و بعد نان می‌پزم. همان قدر که برای من مهم است نان خوب بخورم و نان مرغوب سر سفره خانواده‌ام بگذارم، همان اندازه هم اعتقاد دارم همشهریانم باید نان مرغوب و باکیفیت میل کنند. این انصاف نیست که فقط در فکر فروش نان باشیم و به هرقیمتی بخواهیم نان تولید کنیم و بفروشیم که دخل آخر شب‌مان پر و پیمان باشد. باید باانصاف مواد اولیه را تهیه کنیم، باانصاف نان تولید کنیم و باانصاف هم نان بفروشیم.»


وای بر کم‌فروشان

نانوای قدیمی و درستکار محله کم‌فروشی را خط قرمز کاسبی‌اش می‌داند و بر خلاق همه نانوایی‌های سنگک، خمیر را قبل از پخت و با ترازو وزن می‌کند. حاج مهدی اعتقاد راسخی به آیه یک سوره المطففین دارد که می‌فرماید: «وای بر کم‌فروشان.» می‌گوید: «هر سحری که به نانوایی می‌آیم، اول وضو می‌گیرم و بعد این آیه را با خودم زمزمه می‌کنم. هیچ‌وقت سعی نکردم کم‌فروشی کنم چون کم‌فروشی، برکت و رونق کسب و کار را می‌برد و خدا را هم از کاسب رویگردان می‌کند.» او اضافه می‌کند: «اینجا وزن نان ساده 400 گرم، نان خشخاشی یک رو 400 گرم و نان خشخاشی دو رو 550 گرم است و حتی یک گرم کمتر خمیر نمی‌گیریم. تأکیدم به همکارانم این است که کفه ترازو همیشه چند گرمی هم به نفع مشتری سنگین باشد.»



شاگرد نه، همکار دارم

5 نفر در نانوایی قدیمی محله ساعی کار می‌کنند و همه کارگران این نانوایی بیمه هستند و حقوق رضایت‌بخشی از آقا حاج مهدی دریافت می‌کنند. نانوای محله ساعی می‌گوید: «برایم خیلی مهم است که همکارانم از من راضی باشند؛ از رفتارم، دستمزدی که می‌گیرند و‌کاری که می‌کنند. قانون کار را در مورد همه آن‌ها یکسان رعایت می‌کنم و اگر مشکلی داشته باشند برای حل آن قدم برمی‌دارم. خودم را کارفرما نمی‌دانم و نمی‌خواهم از کارکرد زحمت آن‌ها سرمایه‌ای ذخیره کنم.»


مردم مرا انتخاب کردند!

آقا مهدی به پاس 46 سال کاسبی صادقانه و رعایت انصاف و تکریم مشتری در نخستین روزهای ماه مبارک رمضان، از سوی اهالی به‌ عنوان کاسب نمونه محله ساعی معرفی و قدردانی شد. او در این‌باره می‌گوید: «خیلی خوشحال شدم وقتی شنیدم مردم این محله مرا به‌ عنوان کاسب نمونه معرفی کرده‌اند. همیشه امین اهالی بوده‌ام و اگر کسی می‌خواهد دخترش را به خانه بخت بفرستد، برای پرس‌ و جو و تحقیق از خانواده داماد به نانوایی مراجعه می‌کند. خیلی اوقات هم برای حل مشکلات خانوادگی مردم پیشقدم می‌شوند.» حاج مهدی تأکید می‌کند: «وقتی مردم کسی را عزیز خودشان بدانند انگار آن فرد عزیز خدا شده است.»


نان رایگان برای کارتن‌خواب‌ها

درکنار گره‌گشایی حاج مهدی از مشکلات اهالی، توزیع نان رایگان بین کارتن‌ خواب‌‌ها و نیازمندان توزیع می‌کند. همه افراد درمانده‌ای که نانی برای خوردن ندارند مسیر رسیدن به نانوایی حاج مهدی را در پیش می‌گیرند و نان سنگک نانوای قدیمی محله قوت قالب نیازمندان است. او می‌گوید: «علاوه بر کارتن‌خواب‌هایی که رهگذر این محله هستند، حدود 20 نفر کارتن‌خواب در این پارک آمد و شد دارند و هر روز به آن‌ها نان هدیه می‌دهم.» او ادامه می‌دهد: «علاوه براین، نان‌های این نانوایی برای کسانی که نان بخواهد و پول نداشته باشد، رایگان است چون دوست ندارم کسی گرسنه و از نانوانی ما که مزین به تصویر ضامن آهو است، دست خالی برود.» کاسب نمونه محله ساعی 3 فرزند دارد؛ دختری که دبیر است، پسری که داروساز است و دختری که در یکی از دانشگاه‌های کشور کانادا تدریس می‌کند. او درباره موفقیت‌ های فرزندانش می‌گوید: «هر 3 فرزندم مایه سرافرازی و غرور و افتخار من هستند، به آنها رزق و روزی حلال دادم و نتیجه‌اش همین است که صالح هستند.»



اهالی چه می‌گویند؟


به نیازمندان نان رایگان می‌دهد!

«آقا مهدی، یک پشتوانه خوب و مطمئن برای همه ماست.» این جمله را رضا احمدی می‌گوید. او از 25 سال قبل و زمانی‌ که مجرد بود در نانوایی حاج مهدی کار می‌کند و حالا که نوه‌دار شده، در همین نانوایی در پی کسب روزی حلال بوده است. او می‌گوید: «آقا مهدی خیلی خوش‌اخلاق، مهربان و صبور است. همیشه به همه ما سفارش می‌کند که با مشتری با خوشرویی رفتار کنیم، اگر مشتری می‌آید پول ندارد،‌ کاری نکنیم که مجبور شود در جمع بگوید پول ندارم، قبل از اینکه بی‌پولی‌‌اش را بازگو کند باید به او نان بدهیم.» او ادامه می‌دهد: «هر وقت به مشکلی بر می‌خوریم که نیاز به حمایت مالی داریم، آقا مهدی دست ما را می‌گیرد. خیالمان راحت است که یک پشتوانه مثل پدرمان داریم.»


نان را به سمت مشتری پرت نمی‌کند!

خانم بیات از مشتریان دائمی این نانوایی است. می‌گوید: «40 سال است که ساکن این محله و مشتری همیشگی این نانوایی هستیم. آقا مهدی و همه همکارانش با احترام با مشتری‌ها برخورد می‌کنند. هرگز ندیده‌ام که نان را مقابل مشتری و روی میز پرت کنند. همیشه نان را دو دستی به مشتری تقدیم می‌کند. اگر یک روز نان کم باشد، به گونه‌ای نان توزیع می‌کنند که کسی دست خالی از اینجا بیرون نرود.»

 

منبع: همشهری محله