سازمان‌های غیرانتفاعی Not-for-profits 

یک سازمان غیرانتفاعی یک سازمان است که تمام سودهای خود را برای ادامه دادن به اجرای ماموریت خود سرمایه‌گذاری می‌کند.

سازمان‌های غیرانتفاعی قانوناً مجاز به کسب سود هستند، اما این سودها فقط برای فعالیت‌هایی مانند انجام کارهای روزمره سازمان، پرداخت حقوق کارکنان به صورت کاملاً منظم، ساخت زیرساخت‌ها یا راه‌اندازی پروژه‌ها استفاده می‌شود. مهمترین نکته این است که تمام این فعالیت‌ها باید با ماموریت سازمان سازگار باشند. حتی اگر یک سازمان غیرانتفاعی (به طور ارادی یا غیرارادی) بسته شود، سودها نمی‌تواند توسط صاحبان یا اعضای گروه به خود ادعا شود. به جای آن، باید به یک سازمان با اهداف مشابه توزیع شود.

سازمان‌های غیرانتفاعی به طور معمول به عنوان NFP یا غیرانتفاعی شناخته می‌شوند. این سازمان‌ها می‌توانند توسط کارکنان پرداختی، داوطلبان یا ترکیبی از هر دو نوع اداره شوند و ممکن است اهداف ورزشی، مذهبی، آموزشی، اجتماعی، بهداشتی یا علمی (به عنوان مثال) داشته باشند. آنها در اندازه متفاوتی وجود دارند اما معمولاً در اندازه کوچکتری نسبت به دسته‌بندی‌های دیگر مانند سازمان‌های غیردولتی قرار می‌گیرند. مثال‌ها ممکن است شامل یک باشگاه فوتبال محلی یا یک سرویس تفریحی مربوط به معلولان در منطقه باشد. برخی از سازمان‌های غیرانتفاعی همچنین در دستهٔ خیریه یا سازمان‌های غیردولتی قرار می‌گیرند، که همپوشانی اصطلاحات مورد استفاده را نشان می‌دهد.

سازمان‌های غیرانتفاعی:

  • قادر به کسب سود برای بهره‌برداری شخصی نیستند.
  • کارکنان حقوقی و/یا داوطلبان را استخدام می‌کنند.
  • نیازی به دستیابی به وضعیت خیریه ندارند.

در مقابل، یک سازمان تجاری برای سود مالی یا بهره شخصی مالکان، خانواده آن‌ها، دوستان یا سهامدارانش فعالیت می‌کند. سازمان‌های تجاری این امکان را دارند که سود خود را مجدد سرمایه‌گذاری کنند، آن را برای خود نگه دارند یا آن را به دیگران توزیع کنند. سود این سازمان‌ها معمولاً به صورت تقسیم سود بین صاحبان سهام یا سود سالانه به صورت سهام مشخص می‌شود.

سازمان‌های تجاری معمولاً به منظور بهره‌برداری از فرصت‌های تجاری و کسب سود تشکیل می‌شوند. هدف اصلی آنها بهبود وضعیت مالی و ایجاد ارزش برای مالکان و سهامداران است. بهره‌برداری بهینه از منابع و ایجاد توزیع سود در این سازمان‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. سود حاصل از فعالیت‌های تجاری به صورت تقسیم سود بین صاحبان و سود سهام سالیانه توزیع می‌شود.

به طور کلی، مهمترین تفاوت بین سازمان‌های غیرانتفاعی و سازمان‌های تجاری در تمرکز اصلی آنها است. در حالی که سازمان‌های غیرانتفاعی معمولاً به دستاوردهای اجتماعی، محیط زیستی، فرهنگی یا آموزشی تمرکز دارند، سازمان‌های تجاری به دستیابی به سود و ارزش مالی تمرکز می‌کنند.

خیریه Charities

یک خیریه یک نوع خاص از سازمان غیرانتفاعی است که برای کمک به دیگران و ارائه خدمات خیرخواهانه تشکیل می‌شود. اما برای اینکه یک سازمان به عنوان یک خیریه ثبت شود، باید موارد زیر را رعایت کند:

  1. غیرانتفاعی بودن: سازمان باید به صورت غیرانتفاعی عمل کند، یعنی هدف اصلی آن نباید کسب سود باشد.
  2. اهداف خیرخواهانه: سازمان باید فقط اهداف خیرخواهانه داشته باشد که توسط قوانین مربوطه تأیید شده است. این اهداف می‌توانند شامل توسعه سلامت، آموزش، محیط زیست طبیعی، رفاه اجتماعی، ترویج حقوق بشر و تصالح، و جلوگیری از رنج حیوانات باشند.
  3. منفعت عمومی: سازمان باید برای منفعت عمومی فعالیت کند و به کمک کل جامعه یا بخشی کافی از آن باشد.
  4. رعایت قوانین: سازمان باید با قوانین و مقررات خیریه و سازمان‌های مردم نهاد کشور سازگاری داشته باشد.
  5. عدم تعلق به دولت، افراد یا حزب‌های سیاسی: سازمان نباید یک نهاد دولتی، فرد یا حزب سیاسی باشد.
  6. عدم داشتن اهداف غیرمجاز: سازمان نباید هدف ترویج فعالیت غیرقانونی یا غیراخلاقی داشته باشد.

یکی از بزرگترین تفاوت‌های بین خیریه و سایر سازمان‌های غیرانتفاعی این است که خیریه‌ها باید توسط اداره مالیات استرالیا به عنوان یک سازمان خیریه تأیید شوند. این تأیید، سازمان را برای دریافت تسهیلات مالی خیریه و کاهش مالیاتی ویژه خیریه مؤهل می‌کند. در حالی که سایر سازمان‌های غیرانتفاعی نیز می‌توانند برای تسهیلات مالی مؤهل شوند، اما تسهیلات آن‌ها ممکن است با تسهیلات مالی خیریه متفاوت باشد.
بنابراین، خیریه‌ها باید:

  • اهداف خیرخواهانه داشته باشند که توسط قوانین کشور تأیید شده‌اند.
  • برای منفعت عمومی فعالیت کنند

یکی از بزرگترین تفاوت‌های خیریه با سایر سازمان‌های غیرانتفاعی این است که خیریه‌ها باید توسط مقامات مربوطه تأیید شوند و اغلب به عنوان سازمان خیریه ثبت شوند. این تأیید، سازمان را برای دریافت تسهیلات مالی خیریه و کاهش مالیاتی ویژه خیریه مؤهل می‌کند. در حالی که سایر سازمان‌های غیرانتفاعی نیز می‌توانند برای تسهیلات مالی مؤهل شوند، اما تسهیلات آن‌ها ممکن است با تسهیلات مالی خیریه متفاوت باشد.

سازمان‌های غیردولتی Non-government organisations (NGO)

سازمان‌های غیردولتی (NGOs) سازمان‌های غیرانتفاعی هستند که مستقل از دولت‌های محلی، ایالتی یا بین‌المللی تأسیس و فعالیت می‌کنند. آنها عموماً به مسائل اجتماعی و سیاسی پرداخته و هدف اصلی خود را در تحقق تغییرات مثبت در جامعه مشخص می‌کنند. سازمان‌های غیردولتی می‌توانند منابع مالی از دولت‌ها دریافت کنند، اما وابستگی مالی و سیاسی به دولت‌ها ندارند.

یکی از تفاوت‌های بزرگ بین سازمان‌های غیردولتی و سایر سازمان‌های غیرانتفاعی، دامنه کاری آنها است. سازمان‌های غیردولتی به مسائل بزرگتر و گسترده‌تر مانند فاجعه‌های طبیعی، قحطی‌ها، مسائل کودکان در سراسر جهان و مسائل بین‌المللی می‌پردازند. در عین حال، سازمان‌های غیرانتفاعی معمولاً به گروه‌ها و سازمان‌های کوچکتر و محدودتری مانند جمعیت‌های هنری، سلامت و رفاه اجتماعی، و سازمان‌های مذهبی تأکید می‌کنند.

سازمان‌های غیردولتی به منابع مالی، فعالیت مدنی، تحریک تغییر سیاست‌ها و همکاری با سایر سازمان‌ها برای دستیابی به اهداف مشترک مشهورند. آنها معمولاً از ترکیبی از کارمندان با حقوق و داوطلبان استفاده می‌کنند. این سازمان‌ها تلاش می‌کنند تا از طریق پروژه‌های کوچک و بزرگ، تغییرات مثبت در جامعه ایجاد کنند و با سایر سازمان‌ها همکاری کنند تا به طور موثرتر به اهداف مشترک دست یابند.

برای مثال در استرالیا، سازمان‌های غیردولتی به عنوان سازمان‌هایی شناخته می‌شوند که بدون نظارت یا نمایندگی از دولت‌ها، به مسائل انسانی و اجتماعی و یا سیاسی پرداخته و به طور حقوقی و یا با داوطلبان کار می‌کنند. این سازمان‌ها عموماً به پروژه‌های بزرگتر و بین‌المللی تمایل دارند و تلاش می‌کنند تا تغییرسازمان‌های غیردولتی (سازمان‌های غیرانتفاعی) سازمان‌هایی هستند که مستقل از دولت‌ها عمل می‌کنند و معمولاً به مسائل اجتماعی و سیاسی می‌پردازند. این سازمان‌ها به طور فعال در تحقق تغییرات مثبت در جامعه و جهان دست می‌دهند. آنها می‌توانند مالیاتی باشند و منابع مالی خود را از مسئولین و دولت‌ها یا از طریق مردم و موسسات خصوصی تأمین کنند.

سازمان‌های غیردولتی در برابر دولت‌ها استقلال عمل دارند و از دستورات و کنترل دولت‌ها مستقل هستند. آنها می‌توانند در سطح محلی، ملی و بین‌المللی فعالیت کنند و به منظور تحقق اهداف خود همکاری با سایر سازمان‌های غیردولتی و نهادهای بین‌المللی را جستجو می‌کنند.

سازمان‌های غیردولتی معمولاً به مواردی مانند حقوق بشر، توسعه پایدار، حفاظت از محیط زیست، بهبود وضعیت زنان و کودکان، آموزش، بهداشت و سلامت، کمک به آسیب‌دیدگان و مهاجران، مبارزه با فقر و تبعیض و دیگر مسائل مشابه تمرکز دارند.

در عمل، سازمان‌های غیردولتی می‌توانند به شکل‌های مختلفی فعالیت کنند. برخی از آنها ممکن است به طور محدود در حوزه جغرافیایی خاصی فعالیت کنند، در حالی که دیگران می‌توانند پروژه‌های بین‌المللی بزرگتری را به عهده بگیرند. سازمان‌های غیردولتی همچنین می‌توانند در زمینه‌های مختلفی نظیر تحقیقات، آموزش، آگاهی‌بخشی، مستقر کردن کمک‌های انسانی و اجرای برنامه‌های توسعه‌ای فعالیت کنند.

در کل، سازمان‌های غیردولتی در جامعه نقش مهمی را ایفا می‌کنند و در تحقق تغییرات اجتماعی و سیاسی و بهبود شرایط زندگی افراد و جوامع مختلف سهم دارند.

کار آفرینی اجتماعی Social Enterprises

کارآفرینی اجتماعی یک مفهوم است که در ایران هنوز به عنوان یک تقسیم‌بندی حقوقی رسمی شناخته نشده است، اما به دلیل استفاده گسترده از این عبارت، مفهوم آن را باید بهتر درک کرد.

کارآفرینی اجتماعی به سازمان‌هایی اشاره دارد که بیشترین بخش درآمدهای خود را از تجارت و فروش کسب می‌کنند تا با هدف بهبود جامعه از نظر محیطی، اجتماعی، فرهنگی یا اقتصادی، برای سود دیگران کار کنند.

یکی از ویژگی‌های کلیدی کارآفرینی اجتماعی این است که آن‌ها باید بیش از 50 درصد از سود خود را برای تحقق ماموریت اجتماعی خود سرمایه‌گذاری کنند. این تفاوت اساسی با سازمان‌های غیرانتفاعی است که باید تمام سود خود را سرمایه‌گذاری کنند. به عبارت دیگر، کارآفرینان اجتماعی از تجارت و فروش محصولات و خدمات خود به عنوان منبعی برای تأمین امور مالی خود و همچنین برای حمایت از مسائل اجتماعی استفاده می‌کنند.

مثال‌ها می‌تواند شامل یک کافه باشد که از فروش قهوه خود برای کمک به جوانان بی‌خانمان و کمک به آنها برای یافتن مسکن استفاده می‌کند، یا یک شرکت تمیزکاری که فقط پناهندگان و پناهجویان را استخدام می‌کند تا به آنها در ساخت زندگی جدید کمک کند.

کارآفرینی اجتماعی دارای ویژگی‌های زیر است:

  • آنها کسب‌وکارهای قابل پیشرفت و درآمدزا هستند.
  • آنها به دنبال تحقق یک هدف عمومی/جامعه‌ای هستند.
  • بیش از 50 درصد سود خود را برای انجام ماموریت اجتماعی خود سرمایه‌گذاری می‌کنند.
  • از تجارت و فروش برای ایجاد درآمد استفاده می‌کنند.
  • با سازمان‌های غیرانتفاعی تفاوت دارند؛ زیرا درآمدهایشان از تجارت و فروش به جای تأمین مالی و اهداها تأمین می‌شود.