17 اکتبر، مصادف با 25 مهر ماه، روز جهانی ریشه کنی فقر نام دارد.

ایده نام گذاری این روز به سال 1987 بر می‌گردد. زمانی که حدود صد هزار نفر از مردم در حمایت از قشر فقیر و برای گرامیداشت قربانیان فقر در میدان تروکادرو پاریس جمع شدند و فقر را نقض حقوق بشر دانستند و با این حرکت نمادین از تمامی مردم دنیا و دولت‌ها خواستند که با عزم و اراده ای جدی در راه برچیده شدن فقر گام بردارند. این روز در نهایت در سال 1992، با ثبت در سازمان ملل متحد رسمیت یافت. 


فقر، معضل اجتماعی رو به رشد است که همه جوامع بشری اعم از کشورهای کم‌تر توسعه یافته یا در حال توسعه و حتی کشورهای توسعه یافته نیز به نحوی با آن رو به رو هستند. بنابراین جوامع مختلف متناسب با ارزش‌ها و اهدافی که مد نظر دارند برنامه‌های بلند مدت و کوتاه مدتی برای ریشه کنی فقر در نظر گرفته‌اند. 

محققان ریشه بسیاری از خشونت‌ها، جرم‌ها و جنایات را فقر دانسته است و معتقداند افرادی که در معرض مصیبت و گرفتاری‌های معشیتی و اقتصادی‌اند بیشتر دست به این کارها می‌زنند. در مجموع دامنه تاثیرات فقر بسیار گسترده است و شامل حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی نیز می شود و باید در حل این مشکل به این موضوع توجه داشت و از منظرهای مختلف به آن رسیدگی کرد تا به نتیجه مطلوبی دست یافت.

راهکاری مختلفی تا به امروز برای ریشه کنی فقر ارائه شده است در زمینه توسعه اقتصادی اقداماتی چون تاسیس نظام بانکی، کاهش فاصله‌ی دهک‌های درآمدی، افزایش حداقل دستمزد، افزایش کارآفرینی، برقراری نظام مالیات و... صورت گرفته است و در زمینه توسعه اجتماعی اقداماتی چون برقراری بیمه همگانی، دسترسی افراد به آب آشامیدنی، بالا بردن سطح رفاه زندگی، برقراری عدالت اجتماعی، افزایش سلامت و بهداشت فردی و جمعی و موارد دیگر که هر کدام به نوبه خود جای بررسی دارد تا موفقیت یا عدم موفقیت آن ها به اثبات برسد.



فقر در ایران

مساله فقر در ایران و علل آن یکی از اولویت‌هایی است که باید مورد توجه دولت‌ها قرار گیرد. آمارهای رسمی افزایش شکاف درآمدی و نابرابری اقتصادی در کشور نشان می‌دهد.

سازمان‌های مردم نهاد و موسسات خیریه همواره تلاش کردند فقر و آثار آن را در کشور کاهش دهند اما متاسفانه اقدامات صورت گرفته در این زمینه به دلیل فقدان مدیریت صحیح و نظارت‌های جدی و صحیح نتواسته آن چنان که باید و شاید مثمر ثمر باشد.

عواملی چون سیاست‌های نادرست توزیع کالا و خدمات، اعمال سیاست خارجی در نتیجه وضع تحریم علیه کشور، ورود کالاهای خارجی و عدم خریداری کالاهای داخلی، فسادهای مالیاتی و ... باعث تشدید این امر و افزایش شکاف طبقاتی شده است.

دولت برای تحقق اهداف و حل مشکلات اقتصادی؛ هدفمندی یارانه‌ها و تغییر تعرفه‌های گمرکی انجام داد و لایحه‌ای تحت عنوان «لایحه فقر زدایی» به مجلس پیشنهاد کرد. هر کدام آثار و نتایجی بر اقتصاد کشور گذاشته است.