نخستین کنفرانس بین المللی کودکان دارای معلولیت توسط سازمان بهزیستی کشور با همکاری سازمان یونیسف ۲۸ و ۲۹ آبان امسال در تهران برگزار شد.

هدف از برگزاری این کنفرانس ارتقاء همگرایی، هم‌افزایی و اثربخشی اقدامات مرتبط با کودکان دارای معلولیت بود که با مشارکت دستگاه‌ها و نهادهای فعال در این حوزه برگزار شد. این اهداف در ۴ محور ذیل ارائه شد:

 ۱) دسترسی عادلانه به خدمات سلامت کودکان دارای معلولیت؛

 ۲) فراگیرسازی آموزش برای کودکان و دانش‌آموزان دارای معلولیت؛

 ۳) کودکان دارای معلولیت در بستر قوانین

 ۴) مشارکت اجتماعی کودکان دارای معلولیت

در بخش اول کنفرانس دکتر «صفاری فرد»، دبیر ستاد برگزاری، دکتر «قدمی»، رئیس آموزش و پرورش استثنائی، دکتر «محسنی بندپی»، رئیس سازمان بهزیستی، دکتر «بطحائی»، وزیر آموزش و پرورش و دکتر «شریعت‌مداری»، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی سخنرانی کردند.

خلاصه سخنرانی‌ها

دکتر «قدمی» لغت «افراد با نیازهای ویژه» را به جای «افراد دارای معلولیت» لغت مناسب‌تری دانست. ایشان همچنین آمارهای دقیق و جالب توجهی ارائه دادند.


بیش از ۱۵۶۰‌ مدرسه تحت پوشش آموزش و پرورش استثنائی در کشور وجود دارد.

  ۱۴۸‌ هزار دانش‌آموز در این مدارس استثنایی مشغول به تحصیل هستند.

بیش از ۷۰‌ هزار دانش‌آموز در مدارس با رویکرد تلفیقی، تحصیل می‌کنند.


همچنین، دکتر «قدمی» بیان کردند که: «معلولیت مشکل فرد نیست، بلکه مشکل جامعه است.»
نباید فرد دارای معلولیت را از جامعه و مدارس جدا کرد بلکه آن‌ها باید در کنار افراد «عادی» قرار بگیرند. اگر هدف این است که بچه‌ها را برای زندگی در جامعه آماده کنیم، نمی‌توانیم آن‌ها را در فضای گلخانه‌ای تربیت کنیم.

سیستم فراگیر بهترین روش آموزش است که البته به‌طور کامل در ایران اجرا نشده است. وی از برنامه‌های در دست اجرا به آموزش خانواده برای والدین دارای فرزند معلول اشاره کرد.
همچنین سنجش کودکان در زمان تولد با همکاری بهزیستی در برنامه‌های آتی عنوان شد. از خدمات ارائه شده نیز به توانبخشی دانش‌آموزان دارای معلولیت با اعطای رایگان سمعک، ویلچر، دارو و… اشاره کرد. 


 بیش از ۲۰۰۰ دانش‌آموز در حال دریافت خدمات توانبخشی هستند.

دکتر «محسنی بندپی» در سخنرانی خود اشاره داشت که به تناسب سیاستگذاری‌های مربوط به پیش‌گیری، می‌توان شدت و تعداد معلولان را کاهش داد.
بهزیستی، تخصصی‌ترین نهاد پیشگیری از معلولیت در بسیاری از برنامه‌هایش موفق بوده است. 

به گفتۀ ایشان، سالانه حدود ۳۰ هزار کودک معلول در ایران متولد می‌شود.!! نیمی از آن‌ها به دلیل مسائل ژنتیکی است که با پیشگیری از آن می‌توان به راحتی تعداد معلولان را کاهش داد.
از جمله برنامه‎های پیشگیری، مشاورۀ ازدواج زوجین و مشاورۀ ژنتیک است. ۳۰‌مرکز ژنتیک وجود دارد که طبق آخرین دستاوردهای علمی برای پیشگیری از معلولیت‌ها تلاش می‌کنند.

دکتر «بندپی» همچنین به همکاری با سازمان‌های بین‌المللی که زندگی اجتماعی کودکان را به صورت علمی بررسی می‌کنند، اشاره و اضافه کرد که ناشنوایان با دسترسی به زبان اشاره تفاوتی با سایر افراد ندارند.
او اظهارات دکتر «قدمی» مبنی بر وجود ۱۴۸‌ هزار کودک معلولِ مشغول به تحصیل را تصحیح کرده و گفت ما ۲۴۰ هزار کودک معلول داریم.

در محور اول این کنفرانس با موضوع دسترسی عادلانه به خدمات سلامت کودکان دارای معلولیت، پروفسور مک‌کانکی (McConkey) متخصص اختلال رشد و تکامل، از دانشگاه اولستر ایرلند سخنرانی کرد.
عنوان سخنرانی او بهبود زندگی کودکان دارای معلولیت در جهان بود. او به بومی‌سازی تجربیات جهانی برای تامین زندگی بهتر برای کودکانی که با معلولیت زندگی می‌کنند، پرداخت.

دکتر «صمدی» متخصص اختلالات هوشی و رشدی نیز به بررسی سلامت کودکان دارای معلولیت‌های ذهنی پرداخت و در رابطه با طبقه‌بندی ICF در ابعاد سلامت سخنرانی کرد.

دکتر «برکاتی»، مدیرکل دفتر سلامت، جمعیت و مدارس وزارت بهداشت به اهمیت شناسایی و مداخلات به هنگام در رشد و تکامل همه جانبه کودکان خردسال دارای معلولیت در ایران، پرداخت.

دکتر «ترکان»، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی نیز دربارۀ نقش فعالیت بدنی و ورزش در توانمندسازی جسمانی کودکان دارای معلولیت سخنرانی کرد.

در پنل دسترسی عادلانه به خدمات سلامت، عمدۀ مطالب ارائه شده در رابطه با غربالگری، تشخیص و مداخلات بهنگام بود.

محور دوم این کنفرانس با موضوع فراگیرسازی آموزشی برای کودکان و دانش‌آموزان دارای معلولیت با سخنرانی آقای دکتر «پوشنه»، استاد دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز در رابطه با راهبردهای تعامل خانواده با کودکان و دانش‌آموزان دارای معلولیت در افزایش استقلال اجتماعی آغاز شد.

دکتر «فورلین» (Forlin) استاد دانشگاه و متخصص در زمینۀ سیاستگذاری‌های عادلانه و فراگیر به تجربیات جهانی در مورد آموزش فراگیر پرداخت. پس از آن آقای دکتر «شرف‌الدین»، متخصص سیاست‌های اجتماعی فراگیر و آموزش فراگیر به نقش ارتباطات و تکنولوژی در مشارکت اجتماعی کودکان پرداخت.

همچنین دکتر «سعیدی»، عضو هیئت علمی پژوهشکدۀ کودکان استثنائی دربارۀ چالش‌های پیش‌روی فراگیرسازی آموزش سخنرانی کرد.
ایشان از عملکرد آموزش و پرورش در فراگیرسازی، انتقاد کرد.

محور سوم این کنفرانس در رابطه با کودکان دارای معلولیت در بستر قوانین به بررسی کنوانسیون حقوق کودکان، قوانین موجود در کشور برای دفاع از حقوق کودکان و کدهای فقهی و اخلاقی در حمایت از این کودکان پرداخت.

در محور چهارم نیز به مشارکت اجتماعی کودکان دارای معلولیت پرداخته شد. سخنرانان در رابطه با نقش هنر، نقش ورزش و خانواده در افزایش مشارکت اجتماعی کودکان دارای معلولیت سخنانی ارائه کردند و دکتر کامران عاروان نیز به سیر تحولی جایگاه اجتماعی کودکان در ایران معاصر پرداخت.

در انتهای برنامه نیز بیانیه کنفرانس با شعار «کودکان توانایی‌های متفاوت دارند» قرائت شد.