پیش نیاز مطالعه : مقاله نگاهی به برنامه‌های یونیسف در ایران(بخش اول)

فعالیت‌های یونیسف در ایران (2012-2016)
بهبود کیفیت آموزش

دسترسی به آموزش با کیفیت در محیطی امن، مفرح و مشوق، حق همه کودکان است.

در طول سال‌های گذشته، ایران گام‌های بزرگی در جهت ایجاد فرصت‌های آموزش برای همه کودکان برداشته است. در این راستا دولت در مناطق روستایی و دورافتاده مدرسه ساخته، آموزش دختران را ترویج داده و مراکز خدماتی آموزشی جایگزین، مانند مدارس سیار برای کودکان عشایر ایجاد کرده است.
دولت ایران همچنین کیفیت یاددهی و یادگیری را ارتقا داده است. آموزش با کیفیت به کودکان برای رسیدن به حداکثر ظرفیتشان در تمامی جنبه‌های زندگی کمک می کند.
به منظور دسترسی همه کودکان به آموزش با حداقل کیفیت، در بهمن سال 1390، وزارت آموزش و پرورش با تصویب سند تحول بنیادین آموزش و پرورش با هدف ارتقاء نظام آموزشی در تمامی زمینه‌ها، دست به اصلاح اساسی در سیاست آموزشی کشور زد.
در این راه یونیسف برای اجرای مدل ایرانی، طرح مدارس دوستدار کودک با وزارت آموزش و پرورش همکاری می‌کند. این مدل، رویکردی همه جانبه برای ترویج امنیت فیزیکی و روحی کودکان، رشد ذهنی و اجتماعی و بهبود وضع تغذیه و بهداشت آنان در محیط مدرسه است.

کاهش خطر بلایای طبیعی و مدیریت بحران در بخش آموزش

ایران با میانگین 3/4 حادثه طبیعی در سال، جزو یکی از ده کشور حادثه خیز جهان به شمار می آید. برخی از این حوادث طبیعی بسیار شدید می‌توانند باعث ایجاد خلل در مسیر پیشرفت کشور در بهبود زندگی کودکان شوند. دولت ایران در پاسخگویی به بحران و امداد اولیه از آمادگی بالایی برخوردار است اما در زمینه بازسازی بلند مدت نیاز به آمادگی بیشتری احساس می‌شود.
 بخش آموزش در برابر حوادث طبیعی بسیار آسیب پذیر است. بروز حوادثی با تلفات و خسارات زیاد، دسترسی کودکان به مدرسه را برای مدتی طولانی مختل می‌کند، باعث آسیب شدید زیر ساخت‌ها می‌شود و دستاوردهای بدست آمده در سیستم آموزشی را به خطر می‌اندازد.
یونیسف و وزارت آموزش و پرورش برای افزایش آمادگی بخش آموزش در واکنش به شرایط بحران و همچنین از سرگیری فوری آموزش با کیفیت پس از بروز بلایای طبیعی با یکدیگر همکاری می‌کنند.
یونیسف برای ارتقاء ظرفیت کارکنان وزارت آموزش و پرورش در زمینه آمادگی و پاسخ موثر به بحران و همچنین تدوین بسته خدمات آموزشی در شرایط اضطراری با وزارت آموزش و پرورش همکاری می‌کند. این بسته شامل مواد یاد‌دهی/ یادگیری پایه برای ارائه خدمات موقت آموزشی و منابعی برای آموزش مهارت‌های زندگی پس از شرایط بحران، خدمات حمایت اجتماعی-روانی، فعالیت های تفریحی برای تسهیل گذر کودکان از شرایط بحران و از سرگیری آموزش و برنامه درسی رسمی و معمول است.

پیشگیری از خشونت علیه کودکان

گزارش مطالعه سازمان ملل متحد در زمینه خشونت علیه کودکان، که در سال 2006 ارائه شد، نشان می‌دهد که بیشترین اعمال خشونت آمیز بر روی کودکان توسط آشنایان و معتمدین آنها از جمله والدین، هم کلاسی‌ها، معلمین و کارفرمایان انجام می‌شود. این مطالعه همچنین نشان می‌دهد این خشونت‌ها که از لحاظ اجتماعی پذیرفته شده و قابل اغماض هستند، گاها توسط قوانین کشوری مجاز شمرده می‌شوند و یا ریشه در رویه‌های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی دارند.
خشونت علیه کودکان ارتباط مستقیم با فقر، اعتیاد و ناهنجاری‌های روانی دارد. بعلاوه این خشونت‌ها می‌توانند ناشی از ناآگاهی از روش‌های فرزند پروری مثبت و یا در نتیجه بی‌توجهی و سهل انگاری باشند.
یونیسف با دولت ایران برای حصول اطمینان از احساس امنیت تمامی کودکان خصوصا آسیب پذیرترین آنها در محیط خانه، مدرسه و جامعه، همکاری می‌کند.
یونیسف با سازمان‌های ذیربط برای تقویت سیستم‌ها و خدمات ارائه شده به کودکانی که در معرض خطر آزار، بهره‌کشی و خشونت قرار دارند، افزایش آگاهی عمومی نسبت به خشونت، تدوین قوانین و سیاست‌هایی برای پیشگیری از خشونت علیه کودکان و همچنین تقویت ظرفیت‌های ملی برای جمع آوری و تحلیل اطلاعات مربوط به وضعیت کودکان، همکاری می‌کند.
تمرکز این همکاری بر افزایش ظرفیت‌های سازمانی برای پیشگیری، شناسایی زود‌هنگام و مدیریت خشونت علیه کودکان، تدوین راهبرد ارتباطی برای پیشگیری از کودک آزاری و تدوین دستورالعمل‌های رفتاری برای متخصصینی که مستقیما با کودکان کار می‌کنند، خواهد بود.
یونیسف از مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک در زمینه تدوین سیاست‌های ملی پیشگیری از خشونت علیه کودکان و همینطور هماهنگی اقدامات ملی در این زمینه، حمایت می‌کند. یونیسف همچنین با رهبران مذهبی برای ترویج پیشگیری از خشونت علیه کودکان و با نهاد‌های دولتی برای تقویت سیستم‌های حمایت از کودکان در شرایط اضطراری، همکاری می‌کند.

عدالت برای کودکان

یونیسف برای تامین حمایت موثر از کودکان، در همه سطوح نظام عدالت با دولت ایران همکاری می‌کند و در این خصوص، هدف یونیسف بطور مشخص حصول اطمینان از اجرای کامل هنجارها و استانداردهای بین المللی برای همه کودکانی است که به عنوان قربانی، شاهد جرم، اتهام به ارتکاب بزه و هر عنوان دیگری که مستلزم مداخله قضایی باشد، در تماس با نظام عدالت قرار می‌گیرند.

بزرگترین چالش در زمینه عدالت برای کودکان، فقدان نظام دادرسی ویژه کودکان و نوجوانان است. 

نظامی که در آن قضات، پلیس و مددکاران اجتماعیِ آموزش دیده به امور کودکان رسیدگی می‌کنند و خدمات لازم را برای آنان فراهم می‌کنند.

بر همین اساس، یونیسف از تدوین الگویی حمایت می‌کند که اجزای کلیدی نظام عدالت برای کودکان شامل دادگاه، پلیس و مراکز مراقبت پس از خروج ویژه کودکان و نوجوانان را ایجاد کرده و به یکدیگر مرتبط می‌سازد.

یونیسف به منظور ارتقای عدالت برای کودکان در ایران با قوه قضاییه، نیروی انتظامی، سازمان زندان‌ها و وزارت دادگستری همکاری می‌کند.

 تا امروز بیش از 1700 تن از افسران پلیس، قضات و مددکاران اجتماعی کشور در زمینه استانداردهای دادرسی ویژه کودکان و نوجوانان آموزش دیده‌اند. یونیسف از تصویب و اجرای مفادلایحه حمایت از کودکان و نوجوانان و لایحه رسیدگی به جرائم اطفال و نوجوانان که مفاد آن در لایحه جدید قانون مجازات اسلامی و لایحه جدید آیین دادرسی کیفری گنجانده شده است، حمایت می‌کند.

آموزش کودکان افغان

ایران یکی از کشورهایی است که میزبان بیشترین جمعیت پناهنده است. حدود هشتصد و سی و سه هزار مهاجر افغانِ ثبت شده و حدود یک میلیون و چهارصد هزار مهاجر افغان ثبت نشده در ایران زندگی می کنند. کودکان مهاجر افغان علاوه بر اینکه اکثراً فاقد کارت اقامت هستند، دسترسی محدود به خدمات آموزشی و اجتماعی نیز دارند. این کودکان تحت شرایط سختی کار می‌کنند، درآمد بسیار کمی دارند و در مقابل آزار و بهره‌کشی بسیار آسیب پذیر هستند.
یونیسف و اداره کل امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور برای افزایش دسترسی کودکان پناهنده یا مهاجر به خدمات آموزشی و حمایتی با یکدیگر همکاری می‌کنند.
یونیسف همچنین برنامه‌هایی را در جهت ظرفیت‌سازی سازمان‌های مردم نهاد اجرا می‌کند که هدف آن بهبود خدمات ارائه شده توسط این سازمان‌ها به کودکان افغان است. این خدمات در جهت حمایت از کودکان و نوجوانان افغان در برابر خشونت، آزار و بهره‌کشی، افزایش آگاهی عمومی و ایجاد اشتیاق برای زندگی، به آنان ارائه می‌شود.

ارتقا سبک زندگی سالم در میان نوجوانان و جوانان

مصرف مواد مخدر، مصدومیت ناشی از حوادث مختلف به ویژه معلولیت و مرگ ناشی از سوانح رانندگی، تغذیه نامناسب، فقدان فعالیت‌های فیزیکی، استعمال مواد دخانی و رفتارهای جنسی پرخطر از جمله چالش‌هایی هستند که نوجوانان و جوانان ایرانی با آنها روبر هستند.
ارتقا سبک زندگی سالم در میان نوجوانان و جوانان جزء اولویت‌های برنامه‌ریزی یونیسف و وزارت بهداشت است. در قالب این برنامه علاوه بر اطلاع رسانی به گروه‌های مختلف، مطالب آموزشی متعددی تولید و آموزش داده خواهد شد.
سلامت اجتماعی، برنامه مشترک دیگری است که وزارت بهداشت و یونیسف در دستور کار خود دارند. در کنار این برنامه‌ها یونیسف با سازمان‌های مرتبط دیگر از جمله وزارت ورزش و جوانان و سازمان جوانان هلال احمر برای ترویج برنامه‌ریزی جوان محور و اجرای طرح‌ها و سیاست‌هایی که به ارتقا سبک زندگی سالم در میان نوجوانان کمک می‌کنند، همکاری می‌کند.
هدف از این برنامه‌ها افزایش دانش و تغییر رویه و رفتارهایی است که به بهبود وضعیت سلامت اجتماعی نوجوانان و جوانان کاهش حوادث ترافیکی و ترویج فعالیت‌های فیزیکی آنان منجر می‌گردد.
با افزایش دانش و آگاهی نوجوان و جوانان ایرانی در این زمینه‌ها، با برخورداری از خدمات بهداشتی و آموزشی و همچنین همراهی همسالان، آنها توانمندتر شده و قادر خواهند بود تا انتخاب‌هایی بهتر، عاقالانه‌تر و مبتنی بر سلامت برای زندگی خود داشته باشند که نه تنها بر زندگی آنها بلکه بر آینده خانواده و جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کنند نیز تاثیر مستقیم خواهد داشت.

کاهش فقر کودک

با در نظر گرفتن جمعیت زیر 15 سال در ایران که 25 درصد کل جمعیت کشور را تشکیل می‌دهد، جای بسی خرسندی است که دولت جمهوری اسلامی ایران گام‌های قابل توجهی در زمینه بقا کودک و میزان ثبت نام کودکان در مدارس ابتدایی در سه دهه اخیر برداشته است و لذا باید تحقق سایر نیازهای کودکان را در برنامه‌های کاهش فقر دولت جستجو کرد.
با این وجود به نظر می‌رسد تحقق کامل حقوق کودکان و نوجوانان با چالش‌های مهمی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مواجه است. از سوی دیگر پاره‌ای از مشکلات مربوط به توسعه در ایران مانع از دستیابی کامل کودکان و نوجوانان به حقوق خود شده است. بطور مثال در برخی از مناطق روستایی و محروم کشور سوء تغذیه، کافی نبودن مراقبت های بهداشتی و کیفیت پایین آموزش باعث شده کودکان به نوعی در چرخه فقر گرفتار شوند.
کاهش فقر با حمایت از کودکان به عنوان آسیب پذیرترین اعضای جامعه و احقاق حقوق آنان آغاز می‌شود. با حمایت از وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی و سایر شرکای کلیدی همچون مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک، دانشگاه‌ها، مراکز علمی و تحقیقاتی و جوامع مدنی، یونیسف پژوهش‌ها و مطالعاتی را در سطح ملی و محلی برای تولید داده‌ها و تجزیه و تحلیل شاخص‌های مرتبط با کودک و خانواده انجام خواهد داد.
یونیسف با وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی همکاری می‌کند تا اطمینان حاصل کند که سیاست‌ها و برنامه‌های حمایت اجتماعی فعلی و آنچه که برای آینده طراحی خواهد شد، کودک محور بوده و مبتنی بر اصل برابری است، به نحوی که راه را برای رسیدن به اهداف توسعه هزاره هموار‌تر خواهد کرد.

 از یونیسف حمایت کنید

یونیسف نمی‌تواند مستقل و به تنهایی برای کودکان فعالیت کند. کار ما به حمایت گسترده‌ای از جانب سفیران صلح و حسن نیت، سازمان‌های غیر دولتی، بخش خصوصی، داوطلبان و البته حامیان مالی وابسته است. با همکاری‌ها، یونیسف یکی از قوی‌ترین سازمان‌ها در جهان خواهد بود که برای کودکان کار می‌کند.
فعالیت‌های یونیسف بدون سخاوت و تعهد حامیان مالی و داوطلبان ممکن نخواهد بود. درحالیکه حمایت‌های مالی این سازمان را در اجرای موثرتر پروژه‌ها یاری می‌کنند، تعهد مردم به احقاق حقوق کودکان و اطلاع رسانی برای انتشار این پیام که مسائل مربوط به کودکان در اولویت قرار دارند نیز حمایت از ماموریت یونیسف محسوب می‌شود.

شما هم می توانید با کمک‌های خود در تلاش‌هایی که برای دستیابی همه کودکان ایران به سلامت، آموزش، برابری و حمایت انجام می‌شود، سهیم باشید.
برای دریافت اطلاعات بیشتر می‌توانید با شماره تلفن 22594994  تماس حاصل نمایید.

منبع: وبسایت یونیسف ایران

مطالب مرتبط :
کابوس‌های بیداری کودکان کار، در میان زباله‌ها