جایزه‌ ۵۰،۰۰۰ دلاری یونسکو برای «آموزش زنان و دختران»

دسترسی به امکانات آموزشی از آن دست حقوقی است که غالبا بدیهی شمرده می‌شود با این وجود همچنان میلیون‌ها نفر در سراسر جهان هستند که به خاطر محدودیت‌های اقتصادی، اجتماعی و موانع فرهنگی از دستیابی به حق تحصیل محروم مانده‌اند. 

این محرومیت به ویژه در مورد زنان و دختران صدق می‌کند. ازدواج زودهنگام و بارداری، خشونت مبتنی بر جنسیت و همچنین نگرش‌های سنتی نسبت به نقش زنان در جامعه از جمله موانعِ کسب دستاوردهای تحصیلی از سوی زنان هستند. 

این نگرش‌های بازدارنده‌ در سال ۲۰۱۹ نیز همچنان شایع هستند و یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها در راه فقرزُدایی و توسعه پایدار، محسوب می‌شوند.

پیشنهاد مطالعه:

5 راهبرد «فقر‌زُدایی با بودجه صفر»

آمار دختران و زنانِ محروم از تحصیل در سراسر جهان

یونسکو (UNESCO) از جمله سازمان‌های بین‌المللی است که بر از بین بردن انواع شکاف جنسیتی تاکید داشته و دانش و تجهیزات لازم برای تحقق این هدف را فراهم کرده و در اختیار نهادهای هم‌دغدغه در سراسر جهان قرار می‌دهد. 

در همین راستا یونسکو آمار مربوط به دختران و زنانِ محروم از تحصیل در سراسر جهان و در تمامی مقاطع تحصیلی را در دسترس عموم قرار داده است. بخش‌هایی از این گزارش به این ترتیب است:

مدارس ابتدایی:

در حال حاضر ۳۱ میلیون دختر در مقطع ابتدایی (۶ تا ۱۲ ساله)، از تحصیل بازمانده‌اند. انتظار می‌رود از این میان، ۱۷ میلیون دختر، در آینده هم هرگز وارد مدرسه نشوند. در هر یک از سه کشور نیجریه، پاکستان و اتیوپی، هم‌اکنون بیش از یک میلیون دختر ۶ تا ۱۲ ساله وجود دارند که هرگز به مدرسه نرفته‌اند.

مدارس متوسطه دوره اول:

در این مقطع، حدود ۳۴ میلیون دختر از حضور در مدارس بازمانده و امکان یادگیری مهارت‌های ضروری برای اشتغال و کسب درآمد را ندارند.

دو سوم از جمعیت ۷۷۴ میلیون نفریِ افراد بی‌سواد در سراسر جهان، زنان هستند.

اثرات فردی و اجتماعیِ تحصیل زنان و دختران

در این قسمت به برخی اثرات فردی و اجتماعیِ تحصیل زنان و دختران پرداخته می‌شود که عبارتند از:

• کاهش ۶۰ درصدی نرخ مرگ‌ و میر مادران به هنگام زایمان
  
  
• کاهش ۱۵ درصدی نرخ مرگ و میر کودکان زیر ۵ ساله (در میان زنانی که حداقل مقطع ابتدایی را به پایان رسانده‌اند، در مقایسه با زنان بی‌سواد)
  در میان زنانی که مقطع متوسطه اول را پشت سر گذاشته‌اند، در مقایسه با زنان بی‌سواد، مرگ و میر کودکان زیر ۵ ساله به نصف کاهش یافته است.
  
  
• تحصیل زنان در مقطع ابتدایی بر کیفیت تغذیه کودکان نیز اثرگذار است.
  برآورد می‌شود که اگر تمامی زنان دنیا از آموزش متوسطه بهره‌مند شوند (بدون هیچ تغییر دیگری در وضعیت اقتصادی و اجتماعی جهان)، دستکم ۱۲ میلیون کودک از سوءتغذیه حاد نجات خواهند یافت.
  
  
• برآورد می‌شود که اگر همه دختران جهان بتوانند از امکان تحصیل در مقطع ابتدایی بهره‌مند شوند، ازدواج‌های دختران زیر ۱۸ سال، ۱۴ درصد کاهش خواهد داشت.
   
• برآورد می‌شود که اگر همه دختران جهان دوره متوسطه اول را نیز به پایان برسانند، ازدواج دختران زیر ۱۸ سال، ۶۵ درصد کاهش خواهد داشت.
  
  
• یکی دیگر از نتایج ارزشمند تحصیل زنان، افزایش احتمال یافتن شغل و کسب درآمد از سوی آنها است.
  به عنوان مثال در برزیل، تنها ۳۷ درصد از زنان فاقد تحصیلات ابتدایی، موفق به یافتن شغل شده‌اند. 

در صورتی‌که زنان، مقطع ابتدایی را پشت سر بگذارند، نرخ اشتغال آنها تا ۵۰ درصد افزایش خواهد داشت.

طرح تشویقی یونسکو برای دسترسی زنان به امکانات آموزشی

یونسکو در راستای گسترش امکانات آموزشی برای زنان و فقرزدایی پایدار در کشورهای در حال توسعه، هر سال جایزه‌ای ۵۰.۰۰۰ دلاری را با عنوان «آموزش برای زنان و دختران» به افراد و خیریه‌های واجد شرایط اهدا می‌کند. 

این جایزه که با حمایت دولت چین تأمین مالی می‌شود، هر سال به ۲ برنده تعلق می‌گیرد تا بتوانند فعالیت‌های خود را در ابعاد بزرگ‌تری ادامه دهند.

معیارهای داوری و ارزیابی شرکت‌کنندگان

نامزدهای این جایزه توسط هیئت داوران بین‌المللی و بر اساس معیارهایی نظیر اثرگذاری، نوآوری و پایداری، ارزیابی و تعیین می‌شوند. 

برندگان این جایزه ۵۰.۰۰۰ دلاری از سوی کشورهای عضو سازمان و با مشورت و راهنمایی کمیته‌های ملی و سازمان‌های مردم‌نهاد نامزد می‌شوند. 

در مرحله بعد نامزدهای دریافت جایزه از سوی مدیر کل یونسکو به رسمیت شناخته می‌شوند؛ به عبارت دیگر برندگان جایزه ۵۰.۰۰۰ دلاری توسط مدیر کل یونسکو و به توصیه هیئت داوران انتخاب می‌شوند.

خیریه‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد در صورت داشتن سابقه حداقل ۲ سال فعالیت نوآورانه در حوزه آموزش دختران و زنان، می‌توانند فرم شرکت در این برنامه را تکمیل کرده و آن را حداکثر تا تاریخ ۷ خرداد ۱۳۹۸ به ایمیل رسمی دپارتمان آموزشکمیسیون ملی یونسکو ارسال کنند.

منبع: وبسایت unesco