شمار زیادی از روستائیان در مراسم بدرقه که در سال ٢٠۱٢ برای مدیرکل Sorwathe-S.A.R.L در کینی هیرا در رواندا برگزار شد، شرکت کرده بودند. آنها برای رئیس بخش سرمایه‌گذاری مشترک تولید چای شرکت Tea Importers و دولت رواندا، هدایایی نیز آورده بودند.
«اندرو ورتایم» رئیس شرکت Tea Importers، گفت که این مدیر بسیار محبوب و محترم بود، اما این موضوع برای من نشان دهنده وفاداری جامعه محلی نسبت به شرکت بود. وی گفت این وفاداری به خاطر رفتار این شرکت با کارکنان و جامعه محلی بوده است.
در اوایل دهه ۱٩٧٠ دولت رواندا از «جو»، پدر ورتایم که از رواندا چای وارد می‌کرد، دعوت کرد تا در منطقه‌ای دورافتاده، کارگاه فرآوری چای راه‌اندازی کند. برای انجام این کار شرکت Sorwathe جاده سازی کرد و برق را به این منطقه آورد.
مدتی بعد این شرکت اقدام به ساخت چند مدرسه و یک درمانگاه کرد تا به این ترتیب علاوه بر بهبود وضعیت زندگی مردم فقیر و تهیدست محلی، از لحاظ داشتن یک نیروی کار ماهر و سالم نیز اطمینان حاصل کند.
روستائیان طرح‌های Sorwathe را در جهت اقدامات خیرخواهانه این شرکت نسبت به خود، تلقی می‌کردند. «روهیت پیریس» که جانشین مدیر پیشین، از لحظه‌ای که این شرکت برای روستائیان محلی آب پاکیزه آورده بود، به عنوان “یک لحظه بزرگ” در زندگی روستائیان یاد می‌کند. مدتی پس از آن، این شرکت کمپین‌هایی را برای ریشه‌کنی بیسوادی و کار‌کودکان به راه انداخت.
«اندرو ورتایم» بر این باور است که این کارخانه به خاطر پشتیبانی و وفاداری جامعه محلی بود که از نسل‌‌کشی و آشوب‌های سال ۱٩٩۴ در امان ماند.
بُرد ـ بُرد
شرکت Sorwathe یکی از شرکت‌هایی است که به خاطر مسئولیت اجتماعی شرکتی (CSR)، یا وظایف و تعهدات خود در قبال جامعه شناخته شده است. این کسب و کار از طریق سیاست‌های دوستانه شغلی، زیست‌محیطی و اجتماعی، از بازیافت گرفته تا تضمین امنیت در محل کار، محافظت از محیط زیست، وفاداری کارکنان خود را به دست آورده است.
در نخستین سال‌های دهه ٢٠٠٠ میلادی در ایالات متحده مسئولیت اجتماعی شرکتی‌ها اغلب به عنوان ابتکار متخصصان بخش روابط عمومی نادیده گرفته می‌شد. منتقدان اعتقاد داشتند که این تلاش‌ها به منظور بازسازی شهرت مخدوش شده بعضی از شرکت‌ها و متفاوت جلوه دادن یک شرکت نسبت به رقبایش می‌باشد. اما امروزه بسیاری از کسب و کارها از مسئولیت پذیری اجتماعی به عنوان یک اقدام کاری هوشمندانه استقبال می‌کنند.
محافظت از آب و انرژی، تعمیر جاده‌ها، و مراقبت‌های بهداشتی برای کارگران، ضمن کاهش هزینه‌های کسب و کار و افزایش مشارکت کارکنان، به جوامع محلی نیز کمک خواهد کرد.
کسب و کارهایی که از لحاظ اجتماعی مسئولیت‌پذیر هستند، کارکنان با انگیزه را جذب و حفظ می‌کنند. «سوزان مک فیرسن» از شرکت مشاوره‌ای Fenton Communications می‌گوید در درازمدت، شرکت‌های مسئولیت اجتماعی، خلاق‌تر هم می‌شوند. شرکت‌های کوکاکولا، پراکتر اند گمبل، مایکروسافت و برخی دیگر به خاطر مسئولیت پذیری اجتماعی خود شناخته شده‌اند.
نسل هزاره
«کلیف زوکین»، استاد علوم سیاسی دانشگاه راتگرز، می‌گوید که برای دانشجویان امروزی، کمک به آگاهی گسترده‌تر زیست محیطی و آگاهی از فقر جهانی، از داشتن یک زندگی مرفه‌تر و یا ثروت اندوزی مهم‌تر است.
از آن جا که افراد متعلق به نسل هزاره –کسانی که بین اوایل دهه ۱٩۸٠ میلادی و اوایل دهه ٢٠٠٠ میلادی به دنیا آمده اند– تا سال ٢٠٢٠ تقریباً نیمی از نیروی کار کشور را تشکیل خواهند داد، در آینده نزدیک اهمیت مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها از آنچه اکنون هست نیز بیشتر خواهد شد.
به گفته پژوهشگران و نیز به اعتراف خود نسل هزاره‌ای ها، افراد نسل هزاره با نسل‌های قبلی متفاوت هستند.
- به عنوان کارمند، آنها به کارفرمایان خود فشار می‌آورند تا در قبال کارکنانشان، در قبال جامعه‌شان و به‌طور کلی در قبال جهان، مسئول باشند.
- به عنوان مصرف کننده، آنها تمایل دارند تا محصولات شرکت‌هایی را که به “مسئولیت‌پذیری اجتماعی” ارزش قائلند، خریداری کنند.
- به عنوان کارآفرین، آنها به دنبال فرصت هایی می‌گردند تا همزمان با رسیدن به موفقیت مالی، به انجام کارهای نیک نیز بپردازند.
خط پایین سه‌گانه
تحقیقات نشان می‌دهند که طرح‌های نیکوکاری منافع قابل سنجشی را برای شرکت‌های بزرگ، سهامداران آنها و جوامع محلی به همراه دارند. هم اکنون تعداد بی سابقه‌ای از شرکت‌ها گزارش‌های سالانه‌ای را برای آگاهی بخشی پیرامون پیشرفت‌‌‌های خود در رابطه با مسئولیت‌پذیری اجتماعی منتشر می‌کنند.
اما «مالی بروگان»، از انجمن ملی کسب و کارهای کوچک می‌گوید: «شرکت‌های کوچک و متوسط نیز باید به نیکوکاری مسئولانه اهمیت دهند؛ زیرا معمولا آنها وابستگی بیشتری به کارگران، جوامع محلی و سرزمین آنها دارند.»
«کریستین ارینا»، نویسنده کتاب «شرکتی با هدفی متعالی» می‌افزاید: «مسئولیت‌پذیری شرکتی می‌تواند یک مزیت‌رقابتی برای شرکت‌های کوچکتر باشد. آنها می‌توانند با چالاکی بیشتری برای هم نیرو‌زایی میان اهداف مالی، اجتماعی، و زیست محیطی تلاش کنند.»
این شیوه که خط پایین سه گانه نامیده می‌شود، از کسب و کارها می‌خواهد تا در جهت کسب دستاوردهای مالی و نیز زیست محیطی و اجتماعی، تلاش کنند. بسیاری از کارآفرینان آرمان گرا و مصمم این روش را دنبال می کنند.
«رایان بلک»، شرکت Sambazon را در کالیفرنیا برای ارائه نوشیدنی ها، میان وعده ها، و مکمل‌های غذایی تهیه شده از یک میوه بومی آمازون به نام «آسائی» که به گفته این شرکت دارای خواص بالای سلامتی است، راه‌اندازی کرده است. در چند سال گذشته Sambazon رشد درآمدی بین ۱٩ تا ۳٠ درصد را ثبت کرده و در عین حال بیش از ۸٠٠ هزار هکتار از جنگل‌های بارانی آمازون در برزیل را به صورت پایدار، اداره کرده است. کسب و کار «بلک» همچنین در مدارس، کلینیک‌های پزشکی و مراکز اجتماعی محلی نزدیک کارخانه، سرمایه‌گذاری کرده است.
«تروی وایزمن» شرکت EcoPlanet Bamboo را با هدف ارائه نوعی فیبر پایدار مشتق از بامبو به صنایعی که فیبر و چوب خود را از جنگل‌های استوایی تهیه می‌کنند، راه‌اندازی کرد.
برای او، کسب و کار اساسا با ماموریت شخصی خود او، یعنی کاهش جنگل‌زدایی و فقر در‌هم آمیخته است. شرکت EcoPlanet نیزارهای بامبوی خود را در نیکاراگوئه و در زمینی که بر اثر جنگل‌زدایی ویران شده بود، احداث کرد و مدرسه‌ای را جهت آموزش مهارت‌های لازم برای ساخت مبلمان و صنایع دستی ساخته شده از بامبو به کارگران خود و اعضای خانواده‌هایشان ساخت.
وقتی نظر «تایلر گِیج»، یکی از بنیانگذاران شرکت رونا، در این رابطه پرسیده شد، او گفت: «ضمیر خود را دنبال کنید و به بینش خود اعتماد داشته باشید.»
رونا که محصولات تولید شده از گیاه کافئین‌دار آمازونی گوایوسا (guayusa) را به بازار ارائه می‌دهد، به تأمین‌کنندگان مواد اولیه مورد نیاز خود که کشاورزان قبیله کیچوا در اکوادور هستند، قیمت تجاری منصفانه‌ای می‌پردازد. این شرکت همچنین بخشی از فروش خود را به یک صندوق اجتماعی که جوامع محلی کیچوا می‌توانند برای بهبود زندگی خود از آن استفاده نمایند، اهدا می‌کند.
گام‌های بسیار کوچک
«مک فیرسن» گفته است: «شرکت‌های کوچکتر گاه بر این باورند که آنها استطاعت سرمایه‌گذاری‌های اجتماعی یا زیست محیطی را ندارند، اما کمک به جوامع محلی، آن قدرها هم سخت نیست.»
«مارتی ویلیامز»، رئیس اجرایی شرکت Sahlman Seafoods مستقر در تمپا، فلوریدا، گفت: «کسب و کارهای کوچک حتی با منابع محدود خود نیز می‌توانند راه‌هایی را برای پاداش دادن به کارکنانی که برای بهبود وضعیت جوامع خود به فعالیت‌های داوطلبانه می‌پردازند، پیدا کنند، یا مثلاً برای کمک به یک مدرسه یا ساخت یک جاده، یک دستگاه بولدوزر بفرستند.»
شرکت Sahlman یک مزرعه پرورش میگو و یک کارخانه فرآوری این محصول را در جزیره‌ای دورافتاده در نیکاراگوئه اداره می‌کند. این شرکت برق یک مرکز بهداشتی محلی را تأمین کرده است، به نوسازی ساختمان های مدارس کمک کرده است، و به برترین دانش آموزان بورسیه داده است.
«فیرسن» گفت: «فقدان تخصص در زمینه مسائل اجتماعی و زیست محیطی مانعی [بر سر راه انجام این کار] نیست و یک شرکت می‌تواند با یک سازمان غیر دولتی (NGO) تخصصی یا یک آژانس دولتی مشارکت کند.»
فشار هم‌پایان
شرکت‌ها در کشورهای پیشرفته به خوبی قادر به معرفی شیوه‌های اجتماعی و زیست محیطی به کشورهای میزبان هستند.
«رابرت بروز»، معاون رئیس پیشین شرکت Wagner Asia Equipment ، می‌گوید که: «در مغولستان، ما پیشگام ارائه بسیاری از مزایا به کارکنان، من جمله ارائه ناهار و خدمات پزشکی در محل کار بودیم و گاهی می‌شود که اقدام انجام شده توسط یک شرکت به عنوان معیارهای تازه‌ای برای همه صنایع گوناگون در کشور میزبان قلمداد می‌شود.»
وقتی که Sambazon طرح‌های جنگل پایدار را در برزیل راه‌اندازی کرد و وقتی که Sorwathe با کارگران خود در رواندا به یک توافق گروهی رسید، رقبای آنها نیز از آنها الگوبرداری کردند.
سرمایه‌گذاری در پروژه‌هایی که از جنبه اجتماعی مسئولانه هستند، می تواند برخورد مناسب دولت کشور میزبان را نیز به همراه داشته باشد. برای نمونه از زمانی که شرکت Transnational Group، که ساختمان مرکزی آن در نوادا است، اقدام به راه اندازی یک سامانه اتوبوسرانی یارانه ای در شهر یائونده، پایتخت کامرون کرد، برخورد مقامات رسمی کامرون با این شرکت ملایم‌تر از قبل شد.
کسب اعتماد جوامع محلی، کلید انجام سرمایه گذاری‌های موفق برون‌مرزی است.
روهیت پیریس، مدیر کل Sorwathe، گفت: «وقتی شما از اعتماد [مردم محلی] برخوردار باشید، همه مسائل دیگر حل می‌شوند.»
همه شرکت‌هایی که نامشان در این مقاله آمده است، به جز شرکت Runa، از دریافت‌کنندگان جایزه شرکت‌های برتر از سوی وزارت امور خارجه ایالات متحده هستند.
دیدگاه خود را بنویسید