«افشین وزیریان» تسهیلگر اجتماعی، مطلبی را در کانال تلگرامی خود تحت عنوان «پیشنهاداتی برای کنشگران و فعالین اجتماعی در خصوص کمک به مناطق سیل‌زده»، به اشتراک گذاشته است.
این مطلب از زوایه دید یک تسهیلگر اجتماعی و دانش آموخته مدیریت و پس از سفر و تحقیق میدانی وی در مناطق سیل‌زده در فروردین 98، به رشته تحریر درآمده است.
نیت «ویکی‌نیکی» از ارائه این یادداشت، اقدامی است جهت گشودن باب گفتگو و هم‌اندیشی فعالین اجتماعی درباره راهکارهای بهینه رویارویی با بحران‌های پیش‌روی ناشی از سیل، زلزله و سایر بلایای طبیعی، بنابراین امیدواریم سایر تسهیلگران اجتماعی و فعالین حوزه مدیریت بحران، تکمیل کننده این مباحث باشند.
در ذیل 21 راهکار در برخورد با بحران‌های طبیعی، از زبان «افشین وزیریان»، ارائه شده است. با ما همراه باشید.
1. همکاری و هم‌افزایی سازمان‌های مردم‌نهاد
توجه و تمرینِ بیشتر برای تعامل و همکاری در شرایط عادی و غیر‌بحرانی، به شدت ضروری به نظر می‌رسد.
2. تقویت و توانمندسازی خیریه‌ها، سمن‌ها و معتمدین محلی
خیریه‌ها، سمن‌ها و معتمدین محلی همیشه به عنوان یکی از بازوهای اصلی عبور از شرایط بحران به شمار می‌روند.
و در مشاهده عینی اینجانب از استان لرستان، شاهد همکاری نزدیکِ 27 سمن و پنج معتمد محلی در قالب یک ستاد واحد بودم که به نظر من می‌تواند یکی از اتفاقات امیدوارکننده در این روزهای تلخ برای جامعه مدنی باشد.
3. لزوم شفافیت خیریه‌ها و سمن‌ها
شفافیت _ مالی و عملکردی _ حداکثری خیریه‌ها و سمن‌ها و اطلاع‌رسانی موثر آنها در جهت ایجاد اعتماد در لایه‌های مختلف اجتماع
بیشتر بخوانیم:
4. پرهیز از رقابت و تخریب یکدیگر
ورود خیریه‌ها و سمن‌ها به رقابت‌های غیر‌سازنده و یا تخریب یکدیگر، نتیجه‌ای جز کاهش اعتماد عمومی نسبت به خیریه‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد نخواهد داشت. آغاز و ادامه این بازی بازنده_بازنده به نفع هیچ کس نیست.
5. به رسمیت شناختن همه گروه‌های کمک‌رسان
با توجه به اینکه هر گروه و تشکلی، بدنه اجتماعی پشتیبان خاص خود را دارد، بدیهی است که در زمان‌های بحران عملا هیچ کمک موثر و سازماندهی شده‌ای قابل چشم‌پوشی نمی‌باشد. بنابراین باید فعالیت تمام گروه‌های کمک‌رسان را موثر دانست.
6. تقسیم کار
تقسیم کار میان خیریه‌ها و سمن‌ها در منطقه جغرافیایی یا حوزه فعالیت (تخصص) آنها، سبب خواهد شد تا تمام اقدامات برای خروج از بحران، سریع‌تر پیش رفته و موازی‌کاری صورت نگیرد.
7. ایجاد سامانه‌های اطلاعاتی
ایجاد سامانه‌های اطلاعاتی همچون نرم‌افزار، اپلیکیشن و... جهت رصد کردن دقیق نیازها و امکانات، چه فیزیکی و چه انسانی و مرتبط نمودن آنها به یکدیگر سبب خواهد شد تا جمع‌آوری و توزیع منابع به درستی صورت گیرد.
8. ایجاد و تقویت انجمن‌های تخصصی در استان‌های آسیب‌دیده
9. ایجاد و تقویت شعباتی از انجمن‌های تخصصی در تمام مناطق و استان‌های کشور
داشتن انجمن‌های تخصصی در همه مناطق و استان‌های کشور با هدف کمک‌رسانی‌های بهینه و تخصصی در مواقع بحران و همچنین برنامه‌ریزی و مدیریت آنها برای ارتباط دوسویه با انجمن‌های تخصصی در استان‌های آسیب‌دیده، سبب فرماندهی بهتر امور و تسریع خروج از بحران، خواهد شد.
10. شناسایی خانواده‌های محروم در روستاها و ایجاد چتر حمایتی موثر برای آنها
نیروهای مستقر در مناطق آسیب‌دیده در کنار فعالیت‌های امدادرسانی باید خانواده‌های کم برخوردار را شناسایی و ضمن هماهنگی‌های لازم جهت جلوگیری از موازی کاری‌ها، آنها را به نهادهای ذیربط، معرفی نمایند.
11. توجه جدی‌تر به موضوع توانمندسازی زنان و کودکان
12. تسهیل‌گری جهت ایجاد و رونق کسب‌وکار آسیب‌دیدگان در کنار سایر کمک‌ها
13. استفاده موثرتر از متخصصین روانشناسی، مربیان (کوچ‌ها و منتورها)، جامعه‌شناسان، تسهیلگران، مددکاران و انجمن‌های تخصصی مربوطه
14. مستندسازی تجارب پس از بحران جهت استفاده بهینه در بحران‌های احتمالی آینده
15. ایجاد و تقویت واحد مدیریت بحران در سمن‌هایی که مایلند در این زمینه فعالیت نمایند
16. جذب، آموزش تخصصی و سازماندهی نیروهای مستعد و علاقمند به موضوع امدادگری (کوهنوردان، رانندگان ماشین‌های آفرود و...)
17. ایجاد ارتباط موثر بین واحد مدیریت بحران سمن‌ها با سازمان امداد و نجات
هلال احمر و سازمان داوطلبان هلال احمر
18. مطالبه‌گری مستمر و موثر از دولت و سایر نهادهای حاکمیتی، به ویژه نظام مدیریت بحران کشور جهت عمل به وظایف قانونی که برعهده آنهاست. مطالبه باید برای ارتقای چهار فاکتور کارآیی، شفافیت، پاسخگویی و چابکی در نهادهای مذکور صورت گیرد.
19. مطالعه و بررسی اثر‌بخشی و کارآیی فعالیت‌های صورت گرفته توسط سمن‌ها و نهادهای حاکمیتی از طریق افراد یا ارگان صاحب صلاحیت علمی و تجربی یا به وسیله نهادهای پژوهشی و دانشگاهی مرتبط
20. مدیریت امکانات و منابع جمع‌آوری شده برای زمانی که تبِ کمک‌های مردمی فروکش خواهد کرد.
معمولا یک یا دو ماه پس از حادثه، شور و هیجان کمک به افراد و مناطق آسیب‌دیده کاهش می‌یابد و اتفاقاً کمبود منابع در همین زمان رخ می‌نماید. بنابراین خیریه‌ها، سمن‌ها و ارگان‌های امدادرسان باید منابع را به درستی مدیریت نمایند.
21. آموزش مدیریت استرس، کار گروهی، توانایی حل مسئله و خلاقیت به اعضای سمن‌ها جهت رویارویی بهینه با مسائل و مشکلات در زمان‌های بحران
منبع:
کانال تلگرامی «یادداشت‌های یک شهروند»
دیدگاه خود را بنویسید